|
:: Zapisz Się Do Klubu :: :: Utwórz Stronę Startową :: :: Dodaj Do Ulubionych :: :: Wejdź na Forum :: |
ADR Wiele z Was spotyka codziennie pojazdy oznakowane charakterystycznymi pomarańczowymi tablicami zawierającymi dwie cyfry w liczniku a w mianowniku cztery. Najczęściej wiemy że pojazd przewozi jakiś niebezpieczny ładunek. Ale nie każdy wie co dokładnie oznacza ten ułamek. Sprawa nie jest taka trudna ale do najłatwiejszych nie należy. Te cyfry to informacja do jakiej grupy materiałów niebezpiecznych zalicza się towar-o tym mówi nam licznik (czy jest to gaz, materiał zapalny itp.). Mianownik natomiast dokładnie wskazuje co to jest za towar (np.33 w liczniku i 1203 w mianowniku oznaczają popularną benzynę). Są to niezbędne informacje, wymagane bezwzględnie przy przewozie materiałów niebezpiecznych, które w razie zagrożenia np. wypadku pozwalają odpowiednim służbom podjąć akcję ratunkową i zabezpieczyć otoczenie przed konsekwencjami wydostania się takiego towaru do otoczenia. Każdy kierowca a także osoby zajmujące się załadunkiem, rozładunkiem muszą posiadać uprawnienia ADR. Uprawnienia te zdobywa się po odbyciu specjalistycznego kursu i zdania egzaminu, który jest odnawiany co 5 lat. W tym roku ustawodawca nakazał aby firmy trudniące się takimi przewozami zatrudniały doradców ds. bezpieczeństwa. Szczegóły dotyczące wymogów i zadań doradców można znaleźć w nowej ustawie – od siebie dodam, że przechodzą specjalistyczny kurs i zdają państwowy egzamin przed komisją wojewódzką. Ale co to właściwie jest ten ADR i co on oznacza to postaram się pokrótce przybliżyć. ADR - to umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych (ADR) sporządzona w Genewie 30 września 1957 r. pod auspicjami Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych, opracowana i wydana przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego, ratyfikowana przez Polskę w 1975r. ang.: The European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road franc.: l'Accord europeen relatif au transport international des merchandises Dangereuses par Reute. Materiały (towary) niebezpieczne to takie materiały i przedmioty, których przewóz - na podstawie przepisów jest zabroniony albo dopuszczony jedynie na warunkach określonych w przepisach ADR. Najnowsza wersja ADR pochodzi z 01.07.2001r.i od tego czasu jest stosowana w Europie. Ponieważ wersja ta w zasadniczy sposób dokonuje restrukturyzacji dotychczasowych przepisów, ustalono długi okres jej wdrażania. Ostatecznie ADR 2001 obowiązuje w pełni od 01.01.2003r. Klasyfikacja i identyfikacja materiałów niebezpiecznych. Wszystkie przedmioty lub substancje posiadające cechy materiałów niebezpiecznych muszą być identyfikowane, klasyfikowane i nazwane unikatowymi standardowymi nazwami używanymi w przepisach ADR o przewozie towarów niebezpiecznych. Pełne nazwy i klasyfikacja znajduje sie w odpowiednich rozdziałach i tabeli w przepisach ADR. Poniżej podaję jedynie wybrane ogólne informacje o klasyfikacji materiałów niebezpiecznych. Uwaga: Materiały niebezpieczne, które nie są dopuszczone do przewozu są wymienione lub zdefiniowane w podrozdziale 2.2.x.2 przepisów ADR dla każdej klasy. Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych. Materiały niebezpieczne są klasyfikowane w jednej z 13 klas. Każdy z materiałów posiada własną pozycję oznaczoną czteroliterowym numerem UN i jest przydzielony do jednej z trzech grup pakowania (PG). Te cztery informacje (UN, nazwa wg. ADR, klasa i PG) w zupełności wystarczą do identyfikacji każdego niebezpiecznego materiału. Jak wyżej wspomniałem, poszczególne pozycje w różnych klasach zostały zaopatrzone w numer UN (ONZ). Stosowane są następujące rodzaje pozycji: - Pozycje indywidualne dla materiałów lub przedmiotów dobrze zdefiniowanych, w tym materiałów obejmujących szereg izomerów; - Pozycje ogólne dla dobrze zdefiniowanej grupy materiałów lub przedmiotów, które nie są pozycjami inaczej nie określone (i.n.o.); - Pozycje szczegółowe i.n.o. obejmujące grupę materiałów lub przedmiotów o zdefiniowanych właściwościach chemicznych lub technicznych, inaczej nie określone; - Pozycje ogólne i.n.o. obejmujące grupę materiałów lub przedmiotów mających jedną lub więcej właściwości niebezpiecznych, inaczej nie określone. Materiały niebezpieczne są klasyfikowane na podstawie następującego uszeregowania pierwszeństwa stwarzanego zagrożenia: - materiały klasy 7 (z wyjątkiem materiałów promieniotwórczych w sztukach przesyłki wyłączonych, gdzie pierwszeństwo mają inne właściwości niebezpieczne); - materiały klasy 1; - materiały klasy 2; - materiały wybuchowe ciekłe odczulone klasy 3; - samoreaktywne i materiały wybuchowe stałe odczulone klasy 4.1; - materiały piroforyczne klasy 4.2; - materiały klasy 5.2; - materiały klasy 6.1 lub klasy 3, które, na podstawie ich toksyczności inhalacyjnej, powinny być zaliczone do I grupy pakowania. Materiały spełniające kryteria klasyfikacyjne klasy 8 i mające toksyczność inhalacyjną dla pyłów i mgieł (LC50) w zakresie I grupy pakowania a toksyczność doustną lub dermalną tylko w zakresie III grupy pakowania lub mniejszą, powinny być kierowane do klasy 8; - materiały zakaźne klasy 6.2. Jeżeli materiały lub przedmioty należące do różnych podklas klasy 1 załadowane są do tej samej jednostki transportowej, całość ładunku powinna być traktowana tak, jakby należał on do najniebezpieczniejszej z tych podklas (według następującego porządku: 1.1, 1.5, 1.2, 1.3, 1.6, 1.4). Jeżeli materiały sklasyfikowane jako 1.5D przewożone są w tej samej jednostce transportowej z materiałami lub przedmiotami podklasy 1.2, to cały ładunek powinien być traktowany podczas przewozu tak, jakby należał do podklasy 1.1. Klasy Materiały niebezpieczne objęte tytułem klasy definiowane są na podstawie ich właściwości do odpowiedniej klasy. Zaklasyfikowanie materiału niebezpiecznego do klasy i do grupy pakowania wykonywane jest na podstawie kryteriów zawartych w podrozdziale 2.2.x.1 przepisów ADR. Przypisanie materiałowi lub przedmiotowi niebezpiecznemu jednego lub kilku zagrożeń dodatkowych dokonuje się na podstawie kryteriów klasy lub klas odpowiadających tym zagrożeniom, wymienionym odpowiednio w przepisach ADR. Poniżej podaję definicje i klasyfikacje wszystkich 13 klas materiałów niebezpiecznych w podziale na 9 grup. 1. Materiały wybuchowe Grupa ta zawiera materiały wybuchowe i pirotechniczne wyszczególnione w 1 klasie i 6 podklasach. Klasa 1 : Materiały i przedmioty wybuchowe Materiały wybuchowe: materiały stałe lub ciekłe (lub mieszaniny materiałów) mogące wydzielać w wyniku reakcji chemicznej gazy o takiej temperaturze i ciśnieniu i z taką szybkością, że mogą powodować zniszczenia w otaczającym środowisku. Materiały pirotechniczne: materiały lub mieszaniny materiałów przewidziane do wytwarzania efektów cieplnych, świetlnych, dźwiękowych, gazu lub dymu lub kombinacji tych efektów w wyniku bezdetonacyjnej, samopodtrzymującej się egzotermicznej reakcji chemicznej. 2. Gazy Klasyfikacja gazów obejmuje czyste gazy, mieszaniny gazów, mieszaniny jednego lub więcej gazów z jednym lub więcej innymi materiałami i przedmiotami zawierającymi takie materiały. Gazami są materiały, które: a) w temperaturze 50° C mają prężność par większą niż 300 kPa (3 bary); b)są całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20° C pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa. 3 Materiały ciekłe zapalne Klasa 3 obejmuje materiały i przedmioty zawierające materiały tej klasy, które: - są ciekłe zgodnie z kryterium podanym pod literą (a) w definicji "materiału ciekłego" w rozdziale 1.2.1; - w temperaturze 50° C mają prężność par nie większą niż 300 kPa (3 bary) i nie są całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20° C i pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa; oraz - mają temperaturę zapłonu nie wyższą niż 61° C (patrz rozdział 2.3.2 dotyczący odpowiedniego badania). Klasa 3 obejmuje również materiały ciekłe oraz stopione materiały stałe o temperaturze zapłonu wyższej niż 61* C, które są przewożone lub dostarczone do przewozu w stanie podgrzanym do temperatury równej lub wyższej niż ich temperatura zapłonu. Klasa 3 obejmuje również materiały wybuchowe ciekłe odczulone. Materiały wybuchowe ciekłe odczulone są to materiały wybuchowe, które są rozpuszczone lub zawieszone w wodzie lub innych materiałach ciekłych w celu utworzenia homogenicznej ciekłej mieszaniny o zredukowanych właściwościach wybuchowych. 4. Materiały stałe zapalne W tej grupie wyszczególniono 3 klasy: Klasa 4.1: Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne i materiały wybuchowe stałe odczulone; Klasa 4.2: Materiały samozapalne; Klasa 4.3: Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne. 5. Materiały utleniające i nadtlenki organiczne W tej grupie wyszczególniono 2 klasy: Klasa 5.1: Materiały utleniające Klasa 5.2: Nadtlenki organiczne 6. Substancje toksyczne i zakaźne W tej grupie wyróżniono 2 klasy: Klasa 6.1 Materiały trujące Klasa 6.2 Materiały zakaźne 7. Materiały promieniotwórcze 8. Materiały żrące Materiały i przedmioty które atakują tkankę nabłonkową skóry lub błony śluzowej, oraz materiały, które w razie wycieku mogą uszkodzić lub zniszczyć inne towary lub środki transportu. 9. Różne materiały i przedmioty niebezpieczne Są to materiały i przedmioty, które podczas przewozu stwarzają zagrożenie inne niż materiały określone w pozostałych klasach. To co przedstawiłam powyżej to tylko drobny skrót. Nikt przy zdrowym rozsądku nie jest w stanie nauczyć się tej całej chemii, szczegółowo, ze specyfikacją itp. Chodzi o podstawy, jak radzić sobie z zagrożeniami i jak bezpiecznie nie tylko przewozić ale jak zachować się przy rozładunku i załadunku. Są specjalne wykazy ot chociażby w takim elementarzu dotyczącym przewozu materiałów niebezpiecznych, z którego korzysta się na kursach autorstwa Tadeusza Pustego „Przewóz materiałów niebezpiecznych – poradnik kierowcy”. W chwili obecnej z racji wejścia modyfikacji umowy ADR powinna być na rynku (może już jest ale nie mam informacji) nowa pozycja. Zainteresowanych znowelizowanymi przepisami odsyłam na stronę www.adr-transport.prv.pl oraz na stronę serwisu transportowego www.psm.pl Na koniec i tak długiego wywodu ale naprawdę jest on bardzo ogólny – temat ADR to temat rzeka – dodam iż pojazd dodatkowo oprócz pomarańczowych tablic posiada oznaczeni tzw. nalepki ostrzegawcze umieszczane z boku w kształcie rombu – pewnie widzieliście, których też jest trochę. Nie będę truła o papierach ale jako ciekawostkę dodam, że jak wieziemy ADR-y np. z Holandii do Polski to dostajemy taki specjalny opis (co to za substancja, jakie ma zagrożenie dla ludzi i środowiska, jak postępować w razie wypadku, czym neutralizować itp. wskazania) we wszystkich językach krajów przez które będziemy przejeżdżać. Posiadanie tego opisu należy okazywać przy wszelkich kontrolach drogowych jak go zażądają. Nieraz wozi się takie paskudztwa, że konieczne jest powiadomienie straży pożarnej i policji o dokonywanym transporcie np. przez miasto czy województwo. Opracowała: ADR |
|
|
||
© PKMC |
Osiągnięcia | Webmaster |