Tonika, subdominanta, dominanta

Tonika, dominanta i subdominanta to trzy podstawowe funkcje harmoniczne.

Tonika

jest podstawową funkcją harmoniczną. Jest oparta na I stopniu gamy, czyli np. w tonacji F-dur jest to akord F-dur. Tonika jest funkcją, która jest odbierana jako centrum, punkt wyjścia. Do toniki najczęściej dodawana jest septyma wielka lub seksta.

Dominanta

stwarza napięcie, które ,,chce'' zostać rozładowane przez rozwiazanie na tonikę. Dominanta jest zbudowana na 5-tym stopniu gamy. W tonacji F-dur dominantą jest akord C-dur. Dominanta najczęściej jest uzupełeniana o septymę małą. Dlatego najczęściej jest to akord C7. Septyma dodawana do dominanty musi zawsze być mała.

Subdominanta

nie powoduje powstawania napięcia, natomiast sprawa wrażenie oddalania się od toniki. Subdominanta zbudowana jest na 4-tym stopniu gamy, czyli w tonacji F-dur subdominantą jest akord B$\flat$ . Subdominantę uzupełnia się septymą wielką.

Spróbujmy utworzyć jakiś ciąg z tych trzech funkcji. Załóżmy, że zaczynami i kończymy na tonice. Na początku logiczne będzie oddalenie się od toniki, czyli subdominanta. Następnie gramy akord, który stwarza napięcie, czyli dominantę. Rozładowanie napięcia następuje przy powrocie do toniki. Taki ciąg, T-S-D-T, nazywany jest kadencją. Jest więcej kadencji, ale żadna inna nie jest nazywana Kadencją Wielką Doskonałą.